Gulu lofufuza motsogozedwa ndi Prof. XUE Tian ndi Prof. MA Yuqian wochokera ku yunivesite ya Science and Technology ya China (USTC), mogwirizana ndi magulu angapo ofufuza, athandiza bwino masomphenya a mtundu wa anthu omwe ali pafupi ndi infrared (NIR) spatiotemporal kudzera mu upconversion contact lens (UCLs). Kafukufukuyu adasindikizidwa pa intaneti mu Cell pa Meyi 22, 2025 (EST), ndipo adawonetsedwa mu News kutulutsidwa ndiMa cell Press.
M'chilengedwe, mafunde a electromagnetic amayenda mosiyanasiyana, koma diso laumunthu limatha kuzindikira gawo lopapatiza lomwe limadziwika kuti kuwala kowoneka, kupangitsa kuwala kwa NIR kupitirira kumapeto kofiira kwa mawonekedwe osawoneka kwa ife.
Chithunzi 1. Mafunde amagetsi ndi kuwala kowoneka bwino (Chithunzi kuchokera ku gulu la Prof. XUE)
Mu 2019, gulu lotsogozedwa ndi Prof. XUE Tian, MA Yuqian, ndi HAN Gang lidachita bwino kwambiri pobaya ma nanomatadium osinthika mu retinas ya nyama, zomwe zidapangitsa kuti nyama zoyamwitsa zikhale ndi maso amaliseche. Komabe, chifukwa cha kuchepa kwa jekeseni wa intravitreal mwa anthu, vuto lalikulu la teknolojiyi ndilopangitsa kuti anthu aziwona kuwala kwa NIR kupyolera mu njira zosasokoneza.
Magalasi osavuta owoneka bwino opangidwa ndi ma polima amapereka yankho lotha kuvala, koma kupanga ma UCL akukumana ndi zovuta zazikulu ziwiri: kukwaniritsa kuthekera kosinthika koyenera, komwe kumafunikira ma nanoparticles apamwamba (UCNPs) doping, ndikusunga kuwonekera kwambiri. Komabe, kuphatikiza ma nanoparticles mu ma polima amasintha mawonekedwe awo a kuwala, zomwe zimapangitsa kuti zikhale zovuta kulinganiza ndende yayikulu ndi kumveka bwino kwa kuwala.
Kupyolera mu kusinthidwa pamwamba pa UCNPs ndi kuwunika kwa refractive-index-match polymeric materials, ofufuza anapanga UCLs kukwaniritsa 7-9% UCNP kuphatikiza pamene kusunga kupitirira 90% poyera mu sipekitiramu zooneka. Kuwonjezera apo, UCLs inasonyeza kukhutiritsa kwa kuwala kwa kuwala, hydrophilicity, ndi biocompatibility, ndi zotsatira zoyesera zosonyeza kuti zitsanzo zonse za murine ndi ovala anthu sakanatha kuzindikira kuwala kwa NIR komanso kusiyanitsa maulendo ake akanthawi.
Chochititsa chidwi kwambiri, gulu lofufuza lidapanga makina ovala agalasi ophatikizidwa ndi ma UCL ndikuwongolera kuwunikira kuti athe kuthana ndi malire omwe ma UCL wamba amangopatsa ogwiritsa ntchito malingaliro olakwika a zithunzi za NIR. Kupita patsogolo kumeneku kumathandizira ogwiritsa ntchito kuwona zithunzi za NIR zokhala ndi mawonekedwe ofanana ndi masomphenya owoneka bwino, zomwe zimapangitsa kuzindikira kolondola kwamitundu yovuta ya NIR.
Pofuna kuthana ndi kufalikira kwa kuwala kwa NIR m'malo achilengedwe, ofufuza adasintha ma UCNP achikhalidwe ndi ma UCNP a trichromatic UCNP kuti apange ma trichromatic upconversion contact lens (tUCLs), omwe amathandizira ogwiritsa ntchito kusiyanitsa mafunde atatu osiyana a NIR ndikuwona mawonekedwe amtundu wa NIR. Mwa kuphatikiza zambiri zamtundu, zanthawi, ndi malo, ma tUCL amalola kuzindikirika bwino kwa data yamitundu yambiri ya NIR-encoded, yopereka mwayi wosankha bwino komanso wotsutsana ndi kusokoneza.
Chithunzi 2. Maonekedwe amitundu yamitundu yosiyanasiyana (magalasi onyezimira omwe ali ndi mawonekedwe osiyanasiyana) omwe amawonekera ndi kuwunikira kwa NIR, monga momwe amawonera kudzera mu makina ovala amaso ophatikizidwa ndi ma tUCL. (Chithunzi kuchokera ku gulu la Prof. XUE)
Chithunzi 3. Ma UCL amathandizira kuzindikira kwa anthu kwa kuwala kwa NIR muzakanthawi, malo, ndi ma chromatic. (Chithunzi kuchokera ku gulu la Prof. XUE)
Kafukufukuyu, yemwe adawonetsa njira yovala ya masomphenya a NIR mwa anthu kudzera mu ma UCL, adapereka umboni wamalingaliro amtundu wa NIR ndipo adatsegula mwayi wogwiritsa ntchito chitetezo, zotsutsana ndi zabodza, komanso chithandizo chazovuta zamitundu.
Ulalo wa pepala:https://doi.org/10.1016/j.cell.2025.04.019
(Wolemba XU Yehong, SHEN Xinyi, Wosinthidwa ndi ZHAO Zheqian)
Nthawi yotumiza: Jun-07-2025